- Mededeling van het Erfgoedplatform -
Zoals eerder aangekondigd zou er op 14 februari in Emst een openbaar debat plaatsvinden tussen de politiek en leden van het Erfgoedplatform in de gemeente Epe. Door een later gepland intern feestje van de gemeente op dezelfde avond en de lauwe reacties van enkele politieke partijen ziet het erfgoedplatform zich genoodzaakt de avond af te blazen. En dat terwijl het debat het enige openbare debat in de gemeente zou zijn geweest. Maar zo gemakkelijk komt men niet van de zaak af. Alle politieke partijen krijgen deze week via de mail en/of per brief de vraag voorgelegd om in korte bewoording aan te geven wat zij met ons erfgoed gaan doen in de komende jaren. Dit zal ongecensureerd eind februari beschikbaar komen de meer dan 3000 leden tellende achterban. Ook zal via de media aandacht aan de zaak worden gegeven. De tijd van loze beloften en inhoudsloze politiek inzake cultuurhistorie moet maar eens voorbij zijn. Er gebeurt te weinig en onlangs bereikte ons een nieuw bericht over een aanslag op een rijksmonument. Goede afspraken en inventarisatie is dringend nodig, zodat ook de ondernemer weet waar hij aan toe is. Bovendien wordt het maximale niet uit de groeiende stroom toeristen naar bijvoorbeeld de Cannenburg gehaald en dat doet de winkelier en horecaondernemer tekort, aldus het Erfgoedplatform, waarmee het benadrukt geen geitenwollensokken mentaliteit te hebben en realistisch tegen bepaalde zaken aankijkt.
Politiek Epe bekent (cultuurhistorisch) kleur
Nadat het Erfgoedplatform in de gemeente Epe het debat met de politieke partijen noodgedwongen moest afblazen heeft het van de nood een deugd gemaakt. Via een open brief is de politiek gevraagd om het cultuurhistorische beleid van na de verkiezingen uit de doeken te doen. Tot grote verrassing van het platform waren de partijen bereid dit te doen. Via de media, website’s en wellicht de post wordt de achterban en de overige inwoners op de hoogte gesteld van de uitkomst.
Onverkort de ingezonden beleidsvoornemens van alle acht partijen:
CDA
Het CDA beschouwt van oudsher het maatschappelijk middenveld, zoals sport- en culturele verenigingen en levensbeschouwelijke organisaties, als het cement van de samenleving. Het CDA vindt dan ook dat voorzieningen voor cultuur gestimuleerd moeten worden. Voor de bloei van het culturele leven erkent het CDA het belang van een podium in de Eper Gemeentewoning. De eigen identiteit van de dorpen en van het platteland moet bewaard blijven. Behoud van agrarische bedrijvigheid betekent behoud van het open karakter van het landelijk gebied. Voorts vindt het CDA dat de buitengebieden (bossen, IJsselvallei) beschermd dienen te worden. Het CDA streeft naar behoud en versterking van de lanenstructuren. Het CDA is gehecht aan het bijzondere karakter van de zondag en is daarom geen voorstander van openstelling van winkels op zondag.
LBP
Wij zijn een groot voorstander van het behoud van de karakteristieke waarde van de dorpen in de gemeente. O.a. de bebouwing die o.i. veel meer in stand kan worden gehouden. Ondanks dat willen we dat de welstandscommissie opgeheven wordt. Die blijkt alleen een zwaar remmende factor te zijn en heeft geen essentiële bijdrage geleverd voor het behoud van de dorpse karakters. Beter zou zijn een visie te ontwikkelen waar de raad zich aan verbindt voor een bepaalde periode. In die visie kan omschreven zijn wat we nu precies willen. O.a. het onderhoud van de bestaande gemeentelijke gebouwen is al belangrijk (oude gemeentehuis), het onvoorwaardelijk beschermen van oude gebouwen ('t- Hemeltje/Hans en Grietje, watermolen, Cannenburgh) en daar waar mogelijk het karakteristieke beeld weer terugbrengen.
Nieuwbouw (woningen) is van het allergrootste belang, het kan echter in "dorps-stijl" en ruimer, zonder afbreuk te doen aan het bestaande. Daarnaast is er door de gemeente veel meer te faciliteren voor onze toeristen. Epe heeft veel te bieden, doet dat echter te weinig. Op gebied van kunst en cultuur mogen we trots zijn op onze kunstenaars en juist die krijgen o.i. te weinig expositieruimte en de mogelijkheid op te treden.
PvdA
De PvdA wil het landelijke en dorpse karakter van onze gemeente bewaren. Belangrijke pijlers van beleid moeten zijn: wonen, natuur en recreatie en de duurzame landbouw. Voor onze dorpen en het buitengebied is het behoud van waardevolle natuur- en cultuurhistorische objecten van groot belang. Rust, ruimte en stilte moeten worden gekoesterd en benut. Uit ons verkiezingsprogramma: Zowel in de dorpen als in het buitengebied hebben de afgelopen jaren ontwikkelingen plaatsgevonden waarbij naar onze mening te weinig oog geweest voor het behoud van waardevolle natuur- en cultuurhistorische objecten. De zorg en aandacht voor het culturele erfgoed draagt bij tot het versterken van de identiteit van onze gemeenschap. De zorg voor natuur en milieu is onveranderd belangrijk, juist waar al veel onherstelbaar verloren is gegaan. Behoud van cultuur- en natuurhistorische waarden hoeft niet een belemmering te vormen voor economische ontwikkelingen; wel zal in veel gevallen een heldere keuze moeten worden gemaakt. Wij hechten groot belang aan het behoud van het cultuurhistorische erfgoed in onze gemeente. Een inventarisatie van het landschappelijk historisch erfgoed, zoals houtwallen, enken, landweringen e.d. zullen wij bevorderen. Op deze wijze kan zorgvuldig worden afgewogen wat bewaard of hersteld moet worden. Daarnaast willen wij een duidelijker en actiever beleid voeren als het gaat om monumenten. De, een aantal jaren geleden uitgevoerde, inventarisatie van kandidaatmonumenten dient te worden voltooid.
De PvdA vindt bovendien dat behoud van natuur- en cultuurhistorische objecten een bijdrage levert aan Epe als woongemeente en toeristisch recreatieve gemeente.
VVD
Initiatieven voor cultuuruitoefening zullen bij voorkeur uit de gemeenschap moeten komen. De VVD meent dat de gemeente hierin vooral een faciliterende rol heeft. Behoud van ons erfgoed is mede een taak van de gemeente. Publiekprivate samenwerking bij het ontwikkelen en onderhouden van faciliteiten zal worden bevorderd en moet leiden tot vernieuwing.
Voor wat betreft het behoud van allerlei historische zaken zal altijd de afweging gemaakt moeten worden hoe uniek het te behouden object (panden, maar ook roerende zaken en andere uitingen van cultuur in de breedste zin) is. Financiering daarvan zal in eerste instantie moeten komen van particulier initiatief, waarbij de gemeente (zie b.v. Hagendoorns Plaatse, in 2002 overigens een VVD initiatief!) als motor een bescheiden bijdrage kan leveren. Vooral voor panden geldt ook dat er altijd een afweging gemaakt moet worden tussen de mate waarin het uniek is binnen de gemeente, de functionaliteit en de kosten die met behoud gemoeid zijn. Minstens zo belangrijk is het behoud van karakteristieke panden in een karakteristieke setting. Vanuit die invalshoek zal deze gemeente buitengewoon zorgvuldig moeten omspringen met het weinige wat wij nog bezitten (Hemeltje, Hans en Grietje,…).
GroenLinks
GroenLinks staat voor duurzaamheid. Toekomstige generaties horen niet de rekening voor onze economische groei te betalen. Het buitengebied bàrst van de cultuurhistorie. We vinden het geen goed idee het Apeldoorns Kanaal weer bevaarbaar te maken. We willen respect voor geschiedenis, geen honkebonk-recreatie. Het streekmuseum ondersteunen we van harte.
Onze oude dorpskernen en wat er over is van schoonheid van vervlogen dagen, is zó waardevol dat het ons verbijstert, dat vluchtig, oppervlakkig, kortstondig financieel belang de overhand heeft, waarna de spijt volgt. Verstandig welstandsbeleid koestert datgene, wat in cultuur, in sfeer, en schoonheid uit vroeger dagen tot ons komt. GroenLinks nam vaak initiatief voor behoud van vele waardevolle panden. Daams’ molen is hoog genoeg, de bebouwing eromheen hoort bescheiden te blijven. GroenLinks wil dat Epe een duidelijk beeldkwaliteitplan opstelt. Geschiedenis bewaar je niet op papier, het blijft in je hoofd als je ook bewaart in steen en aarde!
SGP-ChristenUnie
Cultuur is een heel breed begrip. Ik beperk mij tot cultuurhistorie. Onze fractie vindt dat de gemeente Epe meer aandacht dient te hebben voor cultuurhistorische zaken in Epe. Natuurlijk is er beleid zoals het welstandbeleid waarbij de gemeente vooral oog heeft voor cultuurhistorische gebouwen en de omgeving zoals lanenstructuur. Ook het rijks- en gemeentelijk beleid ten aanzien van monumenten biedt een zekere garantie voor het behoud van onze cultuurhistorie. En ook de gezamenlijk met Heerde en Hattem functionerende archivaris doet goed werk. De gemeente dient verder een voorlichtende rol te hebben op cultuurhistorisch terrein. De burger dient zich ervan bewust te zijn dat we zuinig moeten zijn op ons cultureel erfgoed. Ook zijn er mogelijkheden binnen het subsidiebeleid van de gemeente. Verschillende verenigingen en stichtingen die zich inzetten voor het behoud van cultuurhistorische elementen verdienen meer ondersteuning van de gemeente.
Gemeentebelangen Epe
Ik kan aan de hand van een aantal voorbeelden aantonen dat het erfgoed mij en onze fractie na aan het hart ligt. Bijvoorbeeld in 1972 heb ik ervoor gezorgd dat het huisje aan de Kweekweg niet werd afgebroken t.b.v. Gemeentewerken. Ik ben aandeelhouder geweest van de museumboerderij en heb waardevolle voorwerpen geschonken. Ook heb ik de actie t.b.v. restauratie van de Cannenburgh via de steentjesactie georganiseerd, heb ik het MOLENFEEST georganiseerd en ben ik tevens lid van de Vrienden van de molen. Recent hebben we een fraai landhuis aan de Woldbergweg voor sloop behoed. Onze fractie doet er momenteel alles aan om de dokterswoning aan de Dorpsstraat te Vaassen voor afbraak te behoeden in het ontwerpbestemmingsplan centrum Vaassen; daar heeft dit monument een winkelbestemming gekregen (10 meter hoog)!! Ik kan zo wel een tijdje doorgaan, doch wees ervan overtuigd, dat het erfgoed bij Gemeentebelangen Epe in goede handen is! Onze fractie heeft in de Raad tegen de miljoeneninvestering Koekoek en PWA gestemd. Voor ons was instandhouden via renovatie voldoende. Om te eindigen met een slotopmerking: Wij gaan géén andere koers varen, doch zullen ons blijven inzetten voor het behoud van het nog overgebleven CULTUURHISTORISCHE bezit.
Nieuwelijn
Nieuwe Lijn is blij dat een groot aantal organisaties met doelstellingen op het gebied van het behoud van het Erfgoed elkaar hebben gevonden. De oprichting in 2004 was een goed initiatief. Via onze wekelijkse informatierubriek in het Vaassens Weekblad en onze actuele website www.nieuwelijn.nl wordt aandacht besteed aan het Erfgoedplatform. Zie hiervoor onder andere ons “Nieuwsarchief” op internet, met name het artikel van 14 april 2005. Ook de uitgebreide versie van deze brief is daar te vinden. Nieuwe Lijn is een warm voorstander van het behoud van ons Erfgoed. Wij vinden bijvoorbeeld dat Daams’ molen in de huidige staat moet worden behouden. Met andere woorden: “Handen af van onze molen”. Graag had Nieuwe Lijn deze kwestie in de gemeenteraad willen bespreken, maar een meerderheid van de politieke partijen wil deze belangrijke zaak over de verkiezingen heen tillen. Jammer, een gemiste kans. Nieuwe Lijn is echter duidelijk. Maar er is zoveel meer! Zoals de vele rijksmonumenten die de laatste tijd in onze gemeente zijn toegevoegd of het succes om het regionale Streekarchief in Epe te huisvesten. Of de pogingen van Broken Wings en de stichting Oud-Vaassen om aan een permanente expositiemogelijkheid in Vaassen te komen. In alle gevallen heeft Nieuwe Lijn deze zaken ondersteund of gaat dat in de komende tijd doen. Kortom, Nieuwe Lijn draagt de organisaties op het gebied van heden en verleden een warm hart toe en zeker ook het Erfgoedplatform die dit coördineert.
Reactie van het Erfgoedplatform
Het commentaar van het Erfgoedplatform is dat zij constateert dat cultuurhistorie aan belang heeft gewonnen. Veel partijen zijn zich ervan bewust dat er meer aandacht moet worden geschonken aan het behoud van erfgoed. Bij enkele partijen blijft het wat ongewis of er is niet duidelijk wat men wil. Toch gaat het de goede kant uit.
De vraag is wat voor de kiezer prevaleert; natuurlijk zijn voldoende woningen voor jongeren belangrijk en sportfaciliteiten onmisbaar, maar cultuurhistorische waarde is kijken naar de toekomst. Want als de omgeving op een of andere wijze verloedert, dan wordt de woon- en recreatiegemeente van nu een onaantrekkelijk geheel en dat wil het Platform voorkomen.
Het Erfgoedplatform zal dan ook na de verkiezingen op het vinkentouw blijven om te bewaken wat men met het centrum van Vaassen van plan is, aanslagen op monumenten pareren, zoals ’t Hemeltje in Epe. Zich sterk maken voor goed cultuurhistorisch beleid, zodat cultuurhistorische waarden worden geïnventariseerd, waardoor er duidelijkheid komt voor de ondernemer en vooral het toerisme kan worden bevorderd. Wat dat betreft moet men in Epe/Vaassen inhaken op nieuwe trends, zoals toeristen die de Veluwe bezoeken wegens de relatie met het Koningshuis of een bezoek willen brengen aan musea, zoals kasteel de Cannenburch. Door hier dwarsverbindingen aan te brengen kunnen ook de overige dorpen en musea profiteren. De Oost-Veluwe; niet allen bos en heide, maar ook waar je iets te doen hebt als het regent!
Het Erfgoedplatform zal in de komende vergadering al deze zaken aan de orde stellen en wellicht met een ‘motie’ komen voor de ‘formateur’.
Het bestuur van Ampt Epe houdt u op de hoogte!