Eind 2002 is het rapport met vijftien kaarten “HISTORISCH GRONDGEBRUIK IN DE GEMEENTE EPE” uitgekomen.
Dit rapport heeft de Stichting tot Behoud van de Veluwse Sprengen en Beken vervaardigd in opdracht van de provincie Gelderland. Deze opdracht werd gegeven op basis van één van de projecten uit het Provinciaal Beleidsplan Veluwe 2010. Het betreffend project was een onderdeel van een tijdelijk samenwerkingsverband met betrekking tot Natuurparken in Nederland, België, Wales, Hongarije en Roemenië en gefinancierd door de Europese Unie.
Het rapport gaat in op:
de vorming van de Veluwe als oorspronkelijk landschap en de archeologische betekenis van het “Eper” grondgebied met een beschrijving van het leven in die préhistorische periode.
Aan de hand van vondsten is het mogelijk gebleken vele elementen in kaart te brengen vooral van voor onze jaartelling. Het volgende betrouwbare kaartmateriaal stamt van begin 1800. De periode tussen de préhistorie en 1800 is overbrugd met een globale beschrijving in het rapport van:
de Romeinse en Frankische tijd, de latere Middeleeuwen en de invloed van de rivier de IJssel en de ontwikkeling in de IJsselvallei.
Daarop volgt:
de geschiedenis van de sprengenbeken en de watermolens, de ontwikkeling van de landbouw. de herbebossing, de ontwikkeling van de dorpen sinds 1800, het patroon van de voorzieningen voor openluchtrecreatie en toerisme, het voorkomen van grote zoogdieren en tot slot het verkeer en vervoer vanaf het stramien van onverharde wegen.
Als meer gedetailleerd voorbeeld van het grondgebruik is op basis van kadastergegevens uit 1832 voor een proefgebied grenzend aan de gemeente Heerde een uitwerking gemaakt van het toenmalige landschap en wat daarvan nog over is.
Het totale kaartmateriaal kan in sterke mate bijdragen aan een bewustwordingsproces over het verleden. Hierdoor kan het “lezen” van het landschap een heel andere dimensie krijgen. Het rapport sluit af met een aantal aanbevelingen voor beleidsmakers waaronder mogelijke vervolgactiviteiten.
Het rapport is in een beperkte oplage verschenen. Voor geïnteresseerden van vooral Ampt Epe is het mogelijk, zo lang de voorraad strekt, dit te koop bij Bruna Epe, Heerde of Vaassen. De kosten bedragen € 17,50. Ook is het mogelijk een bestelling te doen bij het secretariaat van de Stichting tot Behoud van de Veluwse Sprengen en Beken, Kerkweg 10, 8193 KK Vorchten. e-mail:
Het ligt in de bedoeling om het grondgebruik van de gehele gemeente Epe op basis van de situatie 1832 in beeld te brengen door middel van het inkleuren van bestaande zwart/ wit kaarten. DAARTOE WORDEN VRIJWILLIGERS GEVRAAGD.
Wanneer hiervoor belangstelling ontstaat zal dit kunnen leiden tot een werkgroep landschap en cultuurhistorie.
NB: U kunt zich hiervoor opgeven bij de voorzitter van Ampt Epe, tel. 662208 of e-mail:
[1] De tekst is -met toestemming van de bekenstichting- integraal overgenomen uit hun orgaan de Wijert.