Meestal wordt aangenomen dat het Emsterfeest (dat ieder jaar in de laatste week van augustus wordt gevierd) het Koninginnefeest is ter gelegenheid van de verjaardag van wijlen koningin Wilhelmina. Maar dit is niet het geval: eigenlijk is het een school- en volksfeest. In 1898 is wel het Kroningsfeest van koningin Wilhelmina gevierd, en wel op vrijdag 9 september 1898, waarbij ook de Dorpsschool was betrokken. De viering van de kroning werd echter geen jaarlijks gebeuren.

In de krant van 17 september 1898 staat een verslag van de feestelijkheden: “De negende van dezer vierde het anders zo stille Emst zijn Kroningsfeest. Was de troonsbestijging van H.M. Koningin Wilhelmina al op 31 augustus kerkelijk gevierd, nu was het feest voor de kinderen van Emst en Gortel. De kinderen waren ‘s morgens al om half negen op school, netjes uitgedost en met oranje versierd. Elk kind kreeg een vlag in de hand, en men ging op versierde karren naar Gortel om samen daar met de kinderen feest te vieren, er werden spelletjes gedaan, gezongen en er was limonade met koek. Tegen de avond ging men weer richting Emst. Hier werd nog weer getrakteerd op koek met limonade, en toen naar huis."

1918Het jaarlijks terugkerende Emsterfeest is door een andere reden ontstaan. Toen in 1918 de Dorpsschool te klein werd en er twee nieuwe lokalen bijgebouwd moesten worden, was dit aanleiding voor een groot scho0l- en volksfeest in Emst. Op 20 september 1918 werd de Oranjecommissie opgericht om een en ander te organiseren. De voorzitter was de heer Utermohlen, directeur van de gelijknamige wattenfabriek. Een collecte, die werd gehouden onder de Emster bevolking voor het te houden kinder- en schoolfeest, bracht 300 gulden op. Er was een programma voor het feest van 19 september 1919 gemaakt en er werden volksspelen gehouden. Voor ‘s middags om drie uur was een grote vliegdemonstratie gepland door een piloot eerste klas uit Soesterberg. Volgens het verslag van de Eper krant van 24 september 1919 was het dorp Emst geheel in feesttooi en wapperde de vlag vanaf het nieuwe schoolgebouw en andere gebouwen. Eerst werden er toespraken gehouden door de heer Utermohlen, wethouder Heering en burgemeester baron Sweerts de Landas.

De Oranjecommissie kreeg de jaarlijkse zorg voor het organiseren van een kinder- en volksfeest in Emst, dat al gauw de naam Emsterfeest kreeg. Na de oorlog werd de Oranjecommissie veranderd in een bestuur met leden en donateurs, waarna gesproken werd van de Oranjevereniging.

In 1978, bij het zestigjarig bestaan, telde de vereniging 650 leden. In 1987 werd het duizendste lid ingeschreven. Het feest vindt altijd plaats op de laatste donderdag, vrijdag en zaterdag van de maand augustus. Aan dit feest nemen tot op heden de kinderen van de openbare basisschool De Sprenge, voorheen Burgemeester van Walsemschool, deel in de optocht en de spelletjesmiddag. Daarnaast is er een driedaagse kermis en veel muziek. Het is tevens een samenkomst van (oud-) Emsternaren en een weerzien met bekenden.

Dit artikel komt uit "De Eper Canon, Geschiedenis van een gemeente".
2e herziene en uitgebreide druk, (c) 2011 Rotary Club Epe / Ampt Epe
ISBN 978-94-6190-451-5; NUR 693